بهترین اتوکلاو دندانپزشکی و انواع آن

دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی یک محفظه فولادی است که در آن ابزار دندانپزشکی در معرض بخار آب تحت فشار قرار می گیرند. این فرآیند استریلیزاسیون، که به عنوان بخار آب تحت فشار (PAA) نیز شناخته می شود، برای از بین بردن تمام میکروارگانیسم ها، از جمله باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها، از سطح وسایل استفاده می شود.

دستگاه اتوکلاوهای دندانپزشکی دراندازه ها و ظرفیت های متفاوتی وجود دارد. اتوکلاوهای کوچک، که معمولاً برای استفاده در مطب های دندانپزشکی کوچک استفاده می شوند و فقط چند لیتر ظرفیت دارند. اتوکلاوهای بزرگ، که معمولاً در کلینیک های دندانپزشکی و بیمارستان ها استفاده می شوند که صدها لیتر ظرفیت دارند.

• قسمت های مختلف دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی
• پارامترهای مهم دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی
• عملکرد دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی
• 5 نکته ایمنی در استفاده از اتوکلاو دندانپزشکی
• انواع اتوکلاو دندانپزشکی

دستگاه اتوکلاوهای دندانپزشکی برای استریل کردن طیف وسیعی از ابزار دندانپزشکی استفاده می شوند، از جمله:

• سرنگ ها
• سوزن ها
• چاقوی جراحی
• کاوشگرها
• فایل ها
• مته ها
• ابزارهای ارتودنسی

استفاده صحیح از دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی برای حفظ ایمنی بیماران و کارکنان دندانپزشکی ضروری است. اتوکلاوهای دندانپزشکی باید به طور منظم توسط یک تکنسین واجد شرایط سرویس و نگهداری شوند.

قسمت های مختلف دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی

» محفظه: محفظه محل قرارگیری ابزار دندانپزشکی است که قرار است استریل شود. محفظه معمولاً از فولاد ضد زنگ ساخته می شود تا در برابر خوردگی مقاوم باشد. محفظه باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا بتواند تمام ابزار دندانپزشکی مورد نیاز را در خود جای دهد. همچنین باید به گونه ای طراحی شود که از خروج بخار آب در هنگام استریلیزاسیون جلوگیری کند.

» درب: درب محفظه را می بندد و از خروج بخار آب در هنگام استریلیزاسیون جلوگیری می کند. درب معمولاً از فولاد ضد زنگ ساخته می شود و دارای قفل ایمنی است.

» سیستم : سیستم گرمایش آب را به بخار تبدیل می کند. بخار آب تحت فشار برای استریلیزاسیون ابزار دندانپزشکی استفاده می شود. سیستم گرمایش معمولاً از یک المنت گرمایشی استفاده می کند. المنت گرمایشی باید به اندازه کافی قوی باشد تا بتواند آب را به سرعت به دمای مورد نیاز برای استریلیزاسیون برساند

» سیستم کنترل : سیستم کنترل پارامترهای استریلیزاسیون، مانند دما، فشار و زمان را کنترل می کند. سیستم کنترل معمولاً از یک ریزپردازنده استفاده می کند. ریزپردازنده باید بتواند پارامترهای استریلیزاسیون را به طور دقیق کنترل کند تا اطمینان حاصل شود که ابزار دندانپزشکی به طور کامل استریل می شوند.

» سیستم ایمنی : سیستم ایمنی از دستگاه در برابر آسیب محافظت می کند. سیستم ایمنی معمولاً از یک سنسور دما و فشار استفاده می کند. سنسور دما، دمای محفظه را اندازه گیری می کند و سنسور فشار، فشار محفظه را اندازه گیری می کند. اگر دما یا فشار از حد مجاز خارج شود، سیستم ایمنی دستگاه را خاموش می کند تا از آسیب بیشتر به دستگاه جلوگیری کند.

علاوه بر این قسمت های اصلی، دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی ممکن است دارای ویژگی ها و امکانات اضافی نیز باشند. برخی از ویژگی های اضافی رایج عبارتند از:

» سیستم خشک کن: این سیستم باعث می شود که ابزارهای استریل شده پس از اتمام سیکل استریلیزاسیون خشک شوند. خشک بودن ابزارهای استریل شده ضروری است تا از رشد میکروارگانیسم ها در آنها جلوگیری شود.

» سیستم بخار آب سرد: این سیستم باعث می شود که ابزارهای استریل شده پس از اتمام سیکل استریلیزاسیون خنک شوند. خنک شدن سریع ابزارهای استریل شده باعث می شود که از آسیب آنها جلوگیری شود.

» نمایشگر دیجیتال: این نمایشگر اطلاعات مربوط به سیکل استریلیزاسیون را نمایش می دهد. نمایشگر دیجیتال به دندانپزشکان کمک می کند تا عملکرد اتوکلاو دندانپزشکی را کنترل کنند.

پارامترهای مهم دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی

دما: دمای مورد نیاز برای استریلیزاسیون ابزارهای دندانپزشکی 121 درجه سانتیگراد است.

فشار: فشار مورد نیاز برای استریلیزاسیون ابزارهای دندانپزشکی 15 psi است.

زمان: زمان مورد نیاز برای استریلیزاسیون ابزارهای دندانپزشکی 15 دقیقه است.

این پارامترها باید به طور دقیق کنترل شوند تا اطمینان حاصل شود که ابزارهای دندانپزشکی به طور کامل استریل می شوند. علاوه بر این پارامترها، عوامل دیگری نیز در استریلیزاسیون ابزارهای دندانپزشکی موثر هستند. این عوامل عبارتند از:

کیفیت ابزارهای دندانپزشکی: ابزارهای دندانپزشکی باید از موادی ساخته شوند که برای استریلیزاسیون با بخار آب مناسب باشند.

تمیز کردن ابزارهای دندانپزشکی: ابزارهای دندانپزشکی باید قبل از استریلیزاسیون به طور کامل تمیز شوند تا از آلودگی مجدد جلوگیری شود.

بسته بندی ابزارهای دندانپزشکی: ابزارهای دندانپزشکی باید به گونه ای بسته بندی شوند که از نشت بخار آب جلوگیری شود.

رعایت این عوامل به همراه کنترل دقیق پارامترهای استریلیزاسیون، می تواند از انتقال بیماری ها از طریق ابزارهای دندانپزشکی جلوگیری کند.

سیستم بخار آب سرد: این سیستم باعث می شود که ابزارهای استریل شده پس از اتمام سیکل استریلیزاسیون خنک شوند.

نمایشگر دیجیتال: این نمایشگر اطلاعات مربوط به سیکل استریلیزاسیون را نمایش می دهد.

عملکرد دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی

1. ابزار دندانپزشکی که قرار است استریل شود در محفظه قرار می گیرد.
2. درب محفظه بسته می شود.
3. بخارساز آب را به بخار تبدیل می کند.
4. بخار آب تحت فشار در محفظه جریان می یابد.
5. دمای محفظه به دمای استریل (معمولاً 121 درجه سانتیگراد یا 250 درجه فارنهایت) می رسد.
6. ابزار در این دما و فشار برای مدت زمان مشخصی (معمولاً 15 دقیقه) نگه داشته می شود.
7. بخار آب تحت فشار از محفظه تخلیه می شود.
8. درب محفظه باز می شود.

5 نکته ایمنی در استفاده از اتوکلاو دندانپزشکی

• همیشه دستورالعمل های سازنده را برای استفاده از اتوکلاو دنبال کنید.
• ابزار دندانپزشکی را قبل از استریل کردن به طور کامل تمیز کنید.
• از ظروف استریل مناسب برای قرار دادن ابزار دندانپزشکی در دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی استفاده کنید.
• دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی را فقط برای استریل کردن ابزار دندانپزشکی استفاده کنید.
• دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی را به طور منظم توسط یک تکنسین واجد شرایط سرویس و نگهداری کنید.

انواع اتوکلاو دندانپزشکی

دستگاه های اتوکلاو دندانپزشکی بر اساس عوامل مختلفی طبقه بندی می شوند. برخی از عوامل مهم طبقه بندی دستگاه های اتوکلاو دندانپزشکی عبارتند از:

• نوع سیکل استریلیزاسیون: دستگاه های اتوکلاو دندانپزشکی بر اساس نوع سیکل استریلیزاسیون به دو دسته دستگاه های اتوکلاو بخار و اتوکلاو گاز تقسیم می شوند.
• ظرفیت: دستگاه های اتوکلاو دندانپزشکی بر اساس ظرفیت به دو دسته اتوکلاو کوچک و اتوکلاو بزرگ تقسیم می شوند.
• نوع کنترل: دستگاه های اتوکلاو دندانپزشکی بر اساس نوع کنترل به دو دسته اتوکلاو دستی و اتوکلاو خودکار تقسیم می شوند.

دستگاه‌های اتوکلاو بخار

دستگاه های اتوکلاو بخار رایج ترین نوع اتوکلاو در دندانپزشکی هستند. این اتوکلاوها از بخار آب تحت فشار برای استریل کردن ابزارها استفاده می کنند. دستگاه های اتوکلاو بخار معمولاً دارای مزایای زیر هستند:

• مؤثرترین روش استریلیزاسیون
• هزینه نسبتاً پایین
• کاربرد آسان

دستگاه‌های اتوکلاو گاز

دستگاه های اتوکلاو گاز از از گاز اتیلن اکساید برای استریل کردن ابزارها استفاده می کنند. دستگاه های اتوکلاو گاز معمولاً دارای مزایای زیر هستند:

• سرعت بالای استریلیزاسیون
• قابلیت استریلیزاسیون ابزارهای حساس

دستگاه‌های اتوکلاو کوچک

دستگاه های اتوکلاو کوچک برای استفاده در مطب های دندانپزشکی یا کلینیک های کوچک مناسب هستند. این اتوکلاوها معمولاً دارای ظرفیت محدودی هستند.

دستگاه‌های اتوکلاو بزرگ

دستگاه های اتوکلاو بزرگ برای استفاده در بیمارستان ها یا آزمایشگاه ها مناسب هستند. این اتوکلاوها معمولاً دارای ظرفیت بالایی هستند.

دستگاه‌های اتوکلاو دستی

دستگاه های اتوکلاو دستی توسط کاربر کنترل می شوند. این اتوکلاوها معمولاً دارای قیمت پایین تری نسبت به اتوکلاوهای خودکار هستند.

دستگاه‌های اتوکلاو خودکار

دستگاه های اتوکلاو خودکار به طور خودکار سیکل استریلیزاسیون را کنترل می کنند. این اتوکلاوها معمولاً دارای قیمت بالاتری نسبت به اتوکلاوهای دستی هستند.

انتخاب بهترین اتوکلاو دندانپزشکی

هنگام خرید اتوکلاو دندانپزشکی به نکات فنی از جمله جنس محفظه، نوع درب، شکل محفظه، نوع بارگذاری، تنظیمات زمان و درجه حرارت باید در نظر گرفته شود. همچنین توجه به مدت زمان لازم جهت استریل، ورودی با سایز مناسب، حجم دستگاه، خدمات پس از فروش و قیمت مناسب نیز در زمان خرید حائز اهمیت می باشد. در نتیجه هنگام خرید، موارد مهم در انتخاب از بین بهترین دستگاه های اتوکلاو دندانپزشکی، به شرح زیر می باشد.

• به منظور کاهش زمان خدمت رسانی باید مدت زمان لازم جهت استریل نمودن تجهیزات تا حد امکان کوتاه باشد.
• برای حذف استریل چند مرحله ای باید حجم دستگاه متناسب ابزارهای دندانپزشکی باشد.
• ورودی محفظه دستگاه اتوکلاو نباید نسبت به سایز ابزارهای دندانپزشکی کوچکتر باشد.
• کار با دستگاه اتوکلاو تا حدودی آسان باشد که دستیاران هم بتوانند براحتی و به نحو احسن از آن استفاده کنند.
• تامین قطعات یدکی و خدمات پس از فروش اتوکلاو از دیگر موارد مهم در انتخاب و خرید می باشد.
• برندهای معتبر با وجود استانداردهایی همچون FDA, CE, ISO بهترین گزینه برای خرید محسوب می شوند.
• به میزان دقت دستگاه در ضدعفونی وسایل، محل قرارگیری آن و اندازه فضای کار توجه شود.